၁။ စာႀကိဳးစားတယ္ဆိုတာ အပင္ပမ္းခံရတယ္။ ဆင္းရဲဒုကၡ မ်ားမ်ားခံရမယ္။
ကေလးမ်ားကို စာက်က္ဖို႔၊ စာႀကိဳးစားဖို႔ တိုက္တြန္းတဲ့ အခါမွာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ဟာ ယခု အနာခံမွ ေနာင္အသာစံမယ္ ဆိုတဲ့ ပံုစံမ်ဳိးနဲ႔ ဆိုဆံုးမေလ့ရိွတယ္။ ဘယ္လိုဘယ္လို ဒုကၡခံသင့္တယ္ ဆိုတာကို ဥပမာေတြနဲ႔ သားသမီးေတြကိုရွင္းျပတတ္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူရဲ႕ ပင္ကိုယ္သဘာ၀အရ ေပ်ာ္စရာေကာင္းတဲ့ အရာ ေနာက္ကို ေကာက္ေကာက္ပါေအာင္ လိုက္စားတတ္ၿပီး ဒုကၡမွန္သမ်ွကို အတြင္းစိတ္ထဲမွ စၿပီးေတာ့မွ တြန္းဖယ္ျငင္းဆို တတ္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ ပညာသင္ယူျခင္းကို ဒုကၡေရာက္တယ္လို႔ ကေလးကတြဲၿပီး ယူဆသြားရင္ ပညာသင္ယူဖို႔ အလိုအေလ်ာက္ ျငင္းဆိုတတ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ကေလးေတြဟာ အာသာတဲ့ဘာသာရပ္မွာ ေပ်ာ္ရႊင္မူကို ရွာေဖြေတြ႔ရိွတတ္ပါတယ္။ အခ်ဳိ႕ကသင္ခ်ႍာတြက္ေနရရင္ ေပ်ာ္တတ္သလို၊ အခ်ဳိ႕ကသမိုင္းကို ပိုမိုႏွစ္သက္တတ္ပါတယ္။ အဲဒီႏွစ္သက္တဲ့ဘာသာရပ္မွာ ေပ်ာ္ရႊင္တဲ့စိတ္ကေလးကို အျခားဘာသာရပ္ အားလံုးဆီကို ကူးေျပာင္းေပးႏိုင္ဖို႔ မိဘမ်ားႀကိဳးစားၿပီး နည္းလမ္းရွာသင့္ပါတယ္။
၂။ မင္းဟာ အေဖအေမတို႔ရဲ႕ ေမ်ာ္လင့္ခ်က္ပဲ၊ မင္းကိုပဲ အားကိုးရမွာ…
ကေလးမ်ား အမွားလုပ္မိရင္၊ မေကာင္းခဲ့ရင္ မိဘမ်ားေမ်ာ္လင့္ခ်က္ကင္းမဲ့သြားၿပီ ဆိုတဲ့အဓိပၸါယ္မ်ဳိး သက္ေရာက္ေစပါတယ္။ ကေလးမ်ားရဲ႕ႏုနယ္ေနတဲ့ စိတ္ကေလးေတြကို မလိုအပ္ပဲတဲ့ ဖိအားမ်ားသြားေစတဲ့ စကားလံုး၊ တစ္ခုခုကို စြန္႔စားၿပီး မလုပ္ခင္မွာ ရပ္တန္႔သြားေစမဲ႔ စကားလံုးမ်ားလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ကေလးရဲ႕အတြင္းစိတ္လြတ္လပ္မူကို ခ်ဳပ္ခ်ယ္မိေစၿပီး ဘာပဲဆံုးျဖတ္ဆံုးျဖတ္၊ မိဘရဲ႕ေမ်ာ္လင့္ခ်က္ကို အရင္ဦးစားေပး စဥ္းစားေတာ့ ကေလးရဲ႕ မိမိကိုယ္ကို ယံုၾကည္စိတ္၊ အားကိုးစိတ္ကို ပါထိခိုက္သြားေစပါတယ္။
၃။ မင္းဘာျဖစ္လို႔ အဲေလာက္ “ အ ” ရတာလဲ
ကိုယ့္ကေလးက္ို သိပ္ အ တာပဲလို႔ မိဘမ်ားကမွတ္ခ်က္မေပးသင့္ပါဘူး၊ မိဘမ်ား အသိအမွတ္ျပဳေပးသလို၊ အဓိပၸါယ္သပ္မွတ္သလို၊ ကေလးေတြဟာ ကိုယ့္ကိုကို ထင္ျမင္သြားတတ္ပါတယ္။ ကိုယ့္ကိုကိုထင္ျမင္သလို ျဖစ္သြားတတ္ပါတယ္။ အလြန္အႏၱရာယ္ ရိွတဲ့စကားလံုးေတြပါ။
၄။ ကေလးေတြဘာနားလည္လို႔လဲ၊ ဘာေတြလာၿပီး ေရွာက္ေမးေနတာလဲ၊
ကေလးေတြဟား စူးစမ္းခ်င္တဲ့ သဘာ၀ရိွေတာ့ မိဘမ်ားကို ႏိုက္ႏိုက္ခႊ်တ္ခႊ်တ္ ေမးျမန္းတတ္ပါတယ္။ မိဘမ်ားဟာ မအားလပ္လို႔ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ စိတ္ရူတ္တဲ့ အခါပဲ ျဖစ္ျဖစ္ မင္းတို႔ ကေလးေတြ ဘာနားလည္လို႔လဲ၊ ဘာေတြလာၿပီးေရွာက္ေမးေနတာလဲ…သြားသြား၊ စသည္ျဖင့္ ေျပာဆိုေမာင္းထုတ္ တတ္ပါတယ္။ ကေလးမ်ားရဲ႕ စူးစမ္းတတ္တဲ့စိတ္ဟာ ကေလးမ်ားရဲ႕ အနာဂါတ္ဘ၀ အတြက္ အလြန္အေရးႀကီး တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အဲဒီစကားလံုးမ်ားကိုေရွာင္ရွားသင့္ပါတယ္။
၅။ မင္းဒီအိမ္က ကေလး မဟုတ္ဘူး၊ မိဘနဲ႔ကို မတူဘူး
မိဘမ်ား ကိုယ့္ကိုမခ်စ္ေတာ့ဘူး၊ ကိုယ့္ကိုမလိုခ်င္ေတာ့ဘူး လို႔ ကေလးေတြ အထင္ေရာက္သြားေစတဲ့ စကားလံုးမ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္။ ကေလးမ်ား မိမိကိုမိမိ တန္ဖိုးထားတတ္တဲ့ ( Self-respect) စိတ္ကိုထိခိုက္ေစတတ္ပါတယ္။
၆။ ငါမရဘူးဆိုရင္ မရဘူးပဲ၊ အိမ္စာမၿပီးရင္ ကစားဖို႔ စဥ္းကိုမစဥ္းစားနဲ႔
ကေလးဟာကေလးပါပဲ၊ မိဘမ်ားရဲ႕သူတို႔အတြက္ ေကာင္းေစခ်င္တဲ့ ေစတနာအရင္းခံကို နားလည္ခ်င္မွ နားလည္မွာပါ။ သူတို႔ဟာ မိဘမ်ားရဲ႕ညင္ညင္သာသာ ေျပာဆိုမူ ကို နစ္သက္ပါတယ္။ ေဖေဖေမေမ မတရားဘူးလို႔ အထင္ေရာက္သြားေစမဲ့ စကားလံုးေတြျဖစ္ပါတယ္။
ရ။ မိဘမ်က္နာကို အိုးမဲ မသုတ္နဲ႔ ၊ မိဘကိုအရွက္မရေစနဲ႕၊ မင္းတို႔ စာေကာင္းေကာင္းႀကိဳးစား
ကေလးမ်ား စာႀကိဳးစားျခင္းဟာ မိမိအတြက္ မဟုတ္ေတာ့ပဲ မိဘမ်က္နာရဖို႔၊ မိဘမ်က္နာ အိုးမဲမသုတ္မိေစဖို႔ ဆိုတဲ့အဓိပၸါယ္မ်ိဳး သက္ေရာက္သြားေစတယ္။ ကေလးမ်ားဟာ ကိုယ့္တာ၀န္ကို ကိုယ္ထမ္းရမဲ႔ အျပင္ ေဖေဖေမေမရဲ႕မ်က္နာ ဆိုတဲ့တာ၀န္ ကိုပါ တပါတည္း ထမ္းေဆာင္ရတဲ့ အတြက္ ဖိအားမ်ားသြားေစပါတယ္။ ကိုယ္ဘာျဖစ္ခ်င္လဲ၊ ကိုယ္ဘာ၀ါသနာဘာလဲ လို႔ စဥ္းစားျခင္း၊ (သို႔) စဥ္းစားတတ္ေအာင္သင္ယူျခင္းထက္၊ မိဘကိုယ့္ကို ဘာျဖစ္ေစခ်င္သလဲ ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္မ်ဳိး ျဖစ္သြားေစတတ္ပါတယ္။ မိဘျဖစ္ေစခ်င္တာ မိဘ မ်က္နာရေအာင္လို႔ ဆိုတာျဖစ္သြားရင္ ကေလးမ်ားရဲ႕အနာဂါတ္ကို ထိခိုက္သြားေစႏိုင္ပါတယ္။
၈။ မင္းကိုရိုက္တာဟာ မင္းကိုေကာင္းေစခ်င္လြန္းလို႔၊
အမွန္ေတာ့ ကေလးမ်ားကို မိဘက လံုး၀မရိုက္သင့္ပါဘူး၊ ရိုက္တယ္ဆိုတာ စကားနားမေထာင္လို႔ ( သို႔ ) မလိုက္နာလို႔ အျပစ္ေပးတဲ႔ သေဘာ၊ ေၾကာက္ေအာင္မွတ္ခိုင္းတဲ့ သေဘာ ေဆာင္ပါတယ္။ ေၾကာက္စိတ္ဟာ မိဘလိုခ်င္တဲ့ ကိစၥ တစ္ခုခုၿပီးေျမာင္ေအာင္လုပ္ေဆာင္ဖို႔၊ ဥပမာ စာက်က္ခိုင္းတာမ်ဳိး ကို ရိုက္မွာေၾကာက္လို႔ လုပ္ရေလေတာ့ တြန္းအားျဖစ္တတ္ေပမဲ႔ အျပဳသေဘာလံုး၀မေဆာင္ပါဘူး။ ေၾကာက္ဖို႔ မလိုအပ္ေတာ့ဘူး ဆိုတဲ့အခ်ိန္က်ရင္ လုပ္ဖို႔လည္းမလိုအပ္ေတာ့တဲ့သေဘာ ျဖစ္သြားတတ္ပါတယ္။ ေကာင္းေစခ်င္လို႔ ရိုက္တာ လို႔ ေျပာတာဟာ ကေလးကိုရိုက္အၿပီး မိဘမ်ားရဲ႕ စိတ္ထဲမွာ စိတ္မေကာင္းျခင္း၊ေနာင္တရျခင္း စတဲ့ ခံစားခ်က္ေတြကို ျပန္လည္ေျဖသိမ့္တဲ့ စကားလံုးျဖစ္ပါတယ္။
၉။ စာပဲေကာင္းေကာင္းႀကိဳးစား၊ က်န္တာ မင္း ဘာမွမစဥ္းစားနဲ႔၊
စာႀကိဳးစားတာကလြႊဲလို႔ က်န္တာ ကေလးနဲ႔ ဘာမွ မဆိုင္တဲ့သေဘာပါ။ ပညာဆိုတာ ဗဟုသုတကိုစုေစာင္းျခင္းသက္သက္ မျဖစ္သင့္ပါဘူး၊ လက္ေတြ႔က်က် အသံုးခ်တတ္မွ ပညာဟာတန္ဖိုးရိွမွာပါ။ လက္ေတြ႔ ဘ၀နဲ႔ ကင္းကြာသြားတဲ့ကေလးဟာ ဘ၀တစ္ခုလံုး ရုန္းကန္ဖို႔အတြက္အရည္အခ်င္းမ်ားဆံုးရံူးသြားတတ္ပါတယ္။ ကေလးမ်ားဟာသဘာ၀အရေစာ့ကစားခ်င္တယ္္။ သူငယ္ခ်င္းအေပါင္းအသင္း ေတြနဲ႕ ေပ်ာ္ရႊင္ခ်င္တယ္။ ပတ္၀န္းက်င္ကို စူးစမ္းခ်င္ပါတယ္။ ဒါေတြအားလံုးဟာ ကေလးမ်ားကို ပိုမိုသန္မာဖို႔၊ ပတ္၀န္းက်င္ကို ၀င္ဆန္႔တတ္ဖို႔ အလိုအေလ်ာက္ ေလ့က်င့္ေပးပါတယ္။ စာတစ္ခုတည္းသာ ကေလးကအာရံုျပဳေနရင္ စာကလႊဲရင္ ကိုယ့္ကိုကို ႏိုင္နင္းဖို႔ေတာင္ ဘာမွမလုပ္တတ္ေတာ့တဲ့ ကေလးျဖစ္သြားႏိုင္ပါတယ္။
Credit : Aung Ko Latt
ဤစာဖတ္သူမ်ားအားလံုးစိတ္ဓာတ္ခြန္အားေတြရရွိႏိုင္ပါေစလို႔ေ႐ႊခ်စ္သူမွဆုေတာင္းေမတၱာပို႔သေပးပါတယ္။
မွ်ေဝေပးျခင္းဟာလည္းေမတၱာတစ္မ်ိဳးပဲမို႔မွ်ေဝေပးပါေနာ္...
