အက်ဥ္းက်တယ္ဆိုတာ ဘာလဲ
အျပဳအမူပိုင္းဆိုင္ရာ ပံုမွန္မဟုတ္တဲ့ အေျခအေနျဖစ္ျပီး ကိုယ့္ရဲ႕ အေတြးအာရံုထဲမွာ အေၾကာင္းအရာ တစ္မ်ိဳးတည္း သို႔မဟုတ္ ဆက္စပ္သမွ် အေၾကာင္းအရာေတြကို ထိုင္ေတြးေနရင္း အခ်ိန္ကုန္သြားမွန္းမသိ ကုန္သြားတာ၊ အသိစိတ္ေတြ လြတ္ျပီး ကိုယ့္ရဲ႕ တစ္ေန႔တာ အလုပ္ေတြ၊ ျဖစ္ပ်က္ေနသမွ် အရာေတြကို သတိမထားမိေတာ့တ့ဲ အေျခအေန မ်ိဳးကို စိတ္အက်ဥ္းက်ျခင္း (Rumination) လို႔ ေခၚပါတယ္။
မ်ားေသာအားျဖင့္ ၀မ္းနည္းပူေဆြးစရာ၊ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ရာ၊ ျဖစ္ဖူးခဲ့တဲ့ အတိတ္ေတြနဲ႔ မျဖစ္လာေသးတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကိုပဲ စိတ္ထဲက ေတြးေနမိျပီး ဒီအေတြးထဲကေန လည္း ဘယ္လိုမွ ရုန္းမထြက္ႏိုင္ေတာ့တာ၊ တျခားအရာေတြကို မစဥ္းစားမိေတာ့တာ၊ အ လုပ္ပ်က္၊ အအိပ္ပ်က္၊ အစားပ်က္နဲ႔ တျဖည္းျဖည္း စိတ္ေရာ ကိုယ္ပါ က်န္းမာေရးအေျခ အေန ဆိုးရြားလာႏိုင္ပါတယ္။ ဘယ္လိုအေျခအေနေၾကာင့္ စိတ္ေခ်ာင္ပိတ္မိတဲ့ အက်င့္ ျဖစ္လာရတာလဲ။
ရုပ္ပို္္င္းဆိုင္ရာ၊ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာမွာ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ထိခိုက္တုန္လႈပ္မႈၾကီး ျဖစ္ခဲ့ဖူူးတာ စိတ္ဖိစီးမႈကို ျဖစ္ေစတဲ့ အရာေတြ၊ လူေတြနဲ႔ ေန႔စဥ္ ရင္ဆိုင္ဆက္ဆံေနရတာ ၾကာၾကာေတြး ရင္ ကိုယ့္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ျပႆနာနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး အေျဖတစ္ခုခုရွာႏိုင္မယ္လို ယံုၾကည္ထား တာ အရာရာကို ျပီးျပည့္စံုဖို႔၊ စင္းလံုးေခ်ာ မွန္ေစခ်င္တ့ဲ ပင္ကိုယ္စရိုက္ရွိတာ စိတ္အနည္း ငယ္ မူမမွန္ျခင္း၊ ပံုမွန္မဟုတ္ဘဲ အေတြးအေခၚေတြ အစြန္းေရာက္လြန္းေနျခင္း တျခား သူေတြရဲ႕ ဘ၀ဇာတ္ေၾကာင္းကို အလြန္စိတ္၀င္စားျခင္း၊ တျခားသူအစား ပူပန္ေပးတတ္ျခင္း
ဒီလို အမူအက်င့္ေတြ ရွိတဲ့သူေတြမွာ လိုတာထက္ပိုျပီး ေတြးတာ၊ အေတြးထဲမွာ ေခ်ာင္ပိတ္မိ တဲ့ အက်င့္ေတြ ျဖစ္လာမယ္။ တျဖည္းျဖည္း မကုသဘဲ ထားထားမယ္ဆိုရင္ ကိုယ့္ရဲ႕အ လုပ္ခြင္မွာေရာ လူမႈေရး၊ မိသားစုမွာပါ အဆင္မေျပမႈေတြ ၾကံဳလာမယ္။ ေနာက္ဆက္ တြဲအေနနဲ႔ စိတ္က်ေရာဂါအျပင္ စိတ္က်န္းမာေရးမွာ ျပႆနာေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။
အေတြးလြန္တတ္တဲ့ သူေတြမွာ ဘယ္လိုျပႆနာေတြကို ေတြ႔ႏိုင္လဲ။
ေတြးေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ပိုျပီး၀မ္းနည္းပူေဆြးလာတာ၊ ေဒါသထြက္တာ၊ စိတ္ဓာတ္က်လာတာ အရာရာနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး မေကာင္းျမင္လာတာ၊ အျပစ္ျမင္တ့ဲစိတ္ေတြ ပိုမ်ားလာတာ
ျပႆနာနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး အေျဖရွာမရဘဲ အေတြးထဲမွာပဲ အခ်ိန္ကုန္ဆံုးသြားတာ အေတြးထဲ စိတ္ေရာက္ေနျပီး လက္ေတြ႔လုပ္ေဆာင္ဖို႔ စိတ္အားထက္သန္မႈ မရွိေတာ့တာ ကိုယ့္ေရွ႕မွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ ဘယ္အရာကိုမွ ေကာင္းေကာင္းအာရံုမစိုက္ႏိုင္ေတာ့တာ အေတြးလြန္ မႈေၾကာင့္ စိတ္ဖိစီးမႈေတြ ပိုခံစားလာရတာ၊ ျပႆနာေတြ ပိုျဖစ္လာတာ အစရွိတာေတြကို ေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဒီလိုအမူအက်င့္မ်ိဳး ကိုယ့္မွာ ရွိတယ္ဆိုတာ သိထားရင္ နားလည္တတ္ကၽြမ္းတဲ့ စိတ္ေရာဂါ ကုထံုးပညာရွင္၊ စိတ္ဆရာ၀န္ေတြနဲ႔ တိုင္ပင္ျပီး ကုသမႈခံယူတာ အေကာင္း ဆံုးပါပဲ။ ေစာစီးစြာ ကုသမႈခံယူတာဟာ ေရာဂါကို ေမြးတာထက္ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားစြာ ရွိေစႏိုင္ပါတယ္။
အကယ္လို႔ ကိုယ္က ဆရာ၀န္နဲ႔ သြားျပရမွာ ရွက္တယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ အခ်ိန္မေပးႏိုင္ဘူး ဆိုရင္ေတာ့ ေအာက္မွာ ျပထားတဲ့ နည္းလမ္းေတြကို ကိုယ္တိုင္ လိုက္လုပ္ၾကည့္ျပီး ကိုယ့္ကို အေတြးလြန္ေနေစတဲ့ အမူအက်င့္ကို ေဖ်ာက္ေပးလို႔ ရပါတယ္။
၁။ ၾကံဖန္အလုပ္ရွာလုပ္ပါ။
ကိုယ့္ကိုယ္ကို အေတြးလြန္ေနျပီ၊ စျပီး အေတြးကမာၻထဲ ေရာက္ေနျပန္ျပီလို႔ သိလိုက္တာနဲ႔ အနားမေနပါနဲ႔။ ရတဲ့ အလုပ္ ၾကံဖန္လုပ္ပါ။ ကိုယ့္အနားက လူေတြကို ေသခ်ာၾကည့္ရင္း လုပ္ဖို႔ လိုအပ္တဲ့အရာတစ္ခုကို ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ျပီး ခ်က္ခ်င္း ေကာက္လုပ္လိုက္ပါ။
လူက ဘာမွမလုပ္ဘဲ ေနေနတဲ့အခါ ဦးေႏွာက္က ၾကံဖန္ေတြးႏိုင္တာေၾကာင့္ ကိုယ့္စိတ္ကို အနားမေပးပါနဲ႔။ ဘာလုပ္ရမွန္း မသိရင္လည္း ကိုယ့္အိမ္၊ ကိုယ့္အခန္းကို သန္႔ရွင္းေရး လုပ္လိုက္တာျဖစ္ေစ၊ ဟင္းထခ်က္တာျဖစ္ေစ လုပ္လိုု႔ ရသလို အဆင္ေျပတဲ့ ရုပ္ရွင္ၾကည့္ တာျဖစ္ျဖစ္၊ စာအုပ္ဖတ္တာျဖစ္ေစ၊ အိမ္နား စိတ္ေျပလက္ေပ်ာက္ လမ္းေလွ်ာက္ထြက္ တာမ်ိဳး လုပ္ေပးလို႔ ရပါတယ္။
၂။ ထိုင္ေတြးေနမယ့္အစား လက္ေတြ႔လုပ္ပါ။
ျပႆနာတစ္ခု ရွိလာရင္ ထိုင္ျပီးေတြးေနလို႔ အခ်ိန္ကုန္တာပဲ အဖတ္တင္က်န္ခဲ့မွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဘယ္လိုေျဖရွင္းရမလဲ၊ ငါ ဒီလိုလုပ္လိုက္ရင္ ဘာမ်ားျဖစ္သြားမလဲဆိုျပီး ထိုင္ေတြးေနမယ့္အစား ဘာပဲျဖစ္ေနျဖစ္ေန ျပႆနာကို ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ျပီး ေျဖရွင္းဖို႔ ၾကိဳးစားၾကည့္ပါ။
ျပႆနာကို ေျဖရွင္းႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းေတြကို လိုအပ္ရင္ စာရြက္ထဲမွာ ခ်ေရးျပီး အဲ့အတိုင္း လုပ္ၾကည့္ပါ။ ေခါင္းထဲမွာ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလို႔ ၀င္လာတဲ့ မေကာင္းတဲ့အေတြးေတြကို ဖယ္ထုတ္ထားပါ။ ငါ ဘာလုပ္လုပ္ ျဖစ္ႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ စိတ္ကို ေမြးပါ။
၃။ ကိုယ့္ရဲ႕ အေတြးကို ျပန္ဆန္းစစ္ပါ။
ဘယ္သူမဆို အမွားေတြ လုပ္ဖူးမွာပါပဲ။ ဒီလုိမ်ိဳး အတိတ္မွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အမွားေတြ၊ ကိုယ့္ စိတ္ထဲမွာ က်န္ေနခဲ့တဲ့ အျပစ္တင္စိတ္ေတြ၊ ယူၾကံဳးမရျဖစ္ေနတဲ့ ခံစားခ်က္ေတြကို မၾကာ ခဏ ေတြးရင္း အေတြးေတြ လြန္ေနျပီလားဆိုတာ ေသခ်ာဆန္းစစ္ၾကည့္ဖို႔ လိုပါတယ္။ မေကာင္းတဲ့ အေတြးေတြကို ဦးေႏွာက္က စြဲျမဲျပီး ေတြးေနတဲ့အခါမွာ ကိုယ့္ရဲ႕ စိတ္က်န္း မာေရးအေျခအေနဟာ ပိုျပီးဆိုးလာဖို႔ပဲ ရွိပါတယ္။
ဒီလိုအေတြးေတြဟာ ကိုယ့္အတြက္ မေကာင္းဘူးဆိုတာ ေသခ်ာသိလာျပီဆိုရင္ ဒီအေတြးေတြကို ျဖည္းျဖည္းခ်င္း ဖယ္ထုတ္ပစ္ဖို႔ ၾကိဳးစားပါ။ ကိုယ့္အတိတ္က မွားခဲ့တဲ့ အရာေတြအတြက္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ခြင့္လႊတ္လိုက္ပါ။
၄။ ဘ၀ရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္ေတြအေၾကာင္း ေသခ်ာျပန္ဆန္းစစ္ၾကည့္ပါ။
လူတိုင္းကေတာ့ ကိုယ္ ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွာ ဘာျဖစ္ခ်င္တာလဲ၊ အိမ္ပိုင္ခ်င္တာလား၊ စီး ပြားေရးတစ္ခုခု လုပ္ခ်င္တာလား၊ သင္တန္းပဲ တက္ခ်င္တာလား၊ ကိုယ္၀ါသနာပါတာ လုပ္ခ်င္တာလား အစရွိသျဖင့္ ရည္မွန္းခ်က္ကိုယ္စီ ရွိတတ္ၾကစျမဲပါပဲ။
ျပႆနာျဖစ္ေစတဲ့အရာကေတာ့ ကိုယ့္ရဲ႕ လက္ရွိအေျခအေနနဲ႔ အရမ္းကြာဟလြန္းတဲ့ စိတ္ကူးယဥ္အိပ္မက္ေတြ၊ ျဖစ္ႏိုင္ဖို႔ အလြန္ခဲယဥ္းတဲ့ ဘ၀ရည္မွန္းခ်က္ေတြ ထားထား တဲ့အခါ ကိုယ့္အတြက္လည္း ေလာဘေတြ၊ ေမာဟေတြနဲ႔ ပူေလာင္ရသလို စိတ္လည္း ေတာ္ေတာ္ေလး ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္ေစႏိုင္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဘ၀နဲ႔ အရမ္းကြာလြန္းတဲ့ စိတ္ကူးယဥ္အိပ္မက္ေတြအစား ကိုယ္အတိတ္မွာ ဘယ္လိုအက်ိဳးရွိေစမယ့္ အရာေတြ လုပ္ခဲ့ျပီးျပီလဲဆိုတာ ေသခ်ာျပန္ေလ့လာၾကည့္ပါ။ ကိုယ့္လက္ရွိအတိုင္းအတာနဲ႔ အနီးစပ္ဆံုး ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ အိပ္မက္တစ္ခုခု ထားၾကည့္ျပီး အေကာင္အထည္ေဖာ္ပါ။
၅။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ တန္ဖိုးထားတတ္ေအာင္ ၾကိဳးစားပါ။
မိမိကုိယ္ကိုယ္ အေကာင္းျမင္ျခင္း၊ တန္ဖိုးထားတတ္ျခင္းဟာ စိတ္က်န္းမာေရးအတြက္ အလြန္အေရးပါတဲ့ အရာတစ္ခုပါ။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ မွန္ထဲ ၾကည့္လိုက္တဲ့အခါ ရုပ္ဆိုး လိုက္တာ၊ ၀လိုက္တာ၊ ပိန္လိုက္တာဆိုျပီး မေကာင္းျမင္ေနမယ္။
တျခားသူေတြနဲ႔ ယွဥ္လိုက္ရင္ ကိုယ့္ဘ၀မွာ ဘာမွလည္း မပိုင္ဆိုင္ရဘူး၊ မေအာင္ျမင္ေနဘူး အစရွိသျဖင့္ ကိုယ့္ရဲ႕ စိတ္ကို အဆိပ္အေတာက္ျဖစ္ေစတဲ့ အေတြးေတြကို ေဖ်ာက္ဖ်က္ထားပါ။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ အေကာင္းျမင္စိတ္ကို ေမြးျမဴၾကည့္ပါ။
၆။ တရားထိုင္ၾကည့္ပါ။
ဘာသာေရးနဲ႔ မသက္ဆိုင္ဘဲ က်န္းမာေရးရႈေထာင့္အရ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္လည္း တရား ထိုင္ျခင္းဟာ စိတ္ကို တည္ျငိမ္ေစတယ္။ ေအးခ်မ္းေစတယ္။ မေကာင္းတဲ့အေတြးေတြ မေတြးမိေစဖို႔ ကူညီေပးတယ္။ ကိုယ့္ပတ္၀န္းက်င္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့အရာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ခြင့္လႊတ္စိတ္၊ အေကာင္းျမင္စိတ္ေတြကို ျဖစ္ေစတယ္။
စိတ္ထဲမွာ က်န္ရစ္ေနတဲ့ အဆိပ္အေတာက္ျဖစ္ေစတဲ့ အေတြးေတြကို ဖယ္ရွားေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ အေတြးလြန္ေနျပီ၊ စိတ္အက်ဥ္းက်သလို ျဖစ္ေနျပီလို႔ ခံစားရျပီဆိုရင္ ဘာမွဆက္မေတြးဘဲ တရားထိုင္ၾကည့္ပါ။
ခါးကို မတ္မတ္ထားျပီး အသက္ကို ပံုမွန္ရွဴရႈိက္ပါ။ ကိုယ္ အသက္ရွဴသြင္း၊ ရွဴထုတ္လုိက္တဲ့ ေလကလြဲျပီး က်န္တဲ့ဘယ္လိုအရာကိုမွ အာရံုမထားပါနဲ႔။
၇။ တစ္ေယာက္ေယာက္ကို ကိုယ့္ရဲ႕ အေတြးေတြကို ေျပာျပေပးပါ။
တစ္ေယာက္ထဲ စိတ္ထဲမွာ ေတြးျပီး ပူေလာင္ေနတာထက္ တစ္ေယာက္ေယာက္ကို ကိုယ့္ရင္ထဲမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ အပူေတြကို မွ်ေ၀ေပးလိုက္တာ ကိုယ့္စိတ္ကိုလည္း အနည္း ငယ္ေပါ့ပါးသြားေစသလို အေတြးလြန္ျပီး အသိစိတ္လြတ္သြားတာမ်ိဳးလည္း မျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။ အနည္းဆံုးေတာ့ ကိုယ့္မွာ ရွိေနတဲ့ ျပႆနာကို ၀ိုင္းကူျပီး ေျဖရွင္းေပးဖို႔ အေဖာ္တစ္ေယာက္ရသြားတာေပါ့။
မိမိရဲ႕ စိတ္နဲ႔ အမူအက်င့္ကို ကိုယ္တိုင္ ျပင္ဆင္ႏိုင္မွ ကိုယ့္ရဲ႕ မလိုလားအပ္တဲ့ စိတ္က်န္းမာေရးျပႆနာေတြ မျဖစ္ရေတာ့ဘူးေပါ့။ ကိုိယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ေဖ်ာက္လို႔ မရဘူး၊ အကူအညီလိုအပ္တယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ထားရင္ေတာ့ နားလည္တတ္ကၽြမ္းတဲ့ စိတ္ေရာဂါကုထံုးပညာရွင္ေတြနဲ႔ တိုင္ပင္ျပီး စိတ္ကုထံုး လုပ္ၾကည့္တာ အေကာင္းဆံုးပါပဲ။
Credit:hellosayarwon
က်န္းမာေရး
ဤစာဖတ္သူမ်ားအားလံုးက်န္းမာခ်မ္းသာၾကပါေစလို႔ေ႐ႊခ်စ္သူမွဆုေတာင္းေမတၱာပို႔သေပးပါတယ္။ မွ်ေဝေပးျခင္းဟာလည္းေမတၱာတစ္မ်ိဳးပဲမို႔ မွ်ေဝေပးပါေနာ္...
# Unicode Version # ျဖင့္ ဖတ္ပါ #
အကျဉ်းကျတယ်ဆိုတာ ဘာလဲ
အပြုအမူပိုင်းဆိုင်ရာ ပုံမှန်မဟုတ်တဲ့ အခြေအနေဖြစ်ပြီး ကိုယ့်ရဲ့ အတွေးအာရုံထဲမှာ အကြောင်းအရာ တစ်မျိုးတည်း သို့မဟုတ် ဆက်စပ်သမျှ အကြောင်းအရာတွေကို ထိုင်တွေးနေရင်း အချိန်ကုန်သွားမှန်းမသိ ကုန်သွားတာ၊ အသိစိတ်တွေ လွတ်ပြီး ကိုယ့်ရဲ့ တစ်နေ့တာ အလုပ်တွေ၊ ဖြစ်ပျက်နေသမျှ အရာတွေကို သတိမထားမိတော့တဲ့ အခြေအနေ မျိုးကို စိတ်အကျဉ်းကျခြင်း (Rumination) လို့ ခေါ်ပါတယ်။
များသောအားဖြင့် ဝမ်းနည်းပူဆွေးစရာ၊ ကြောက်မက်ဖွယ်ရာ၊ ဖြစ်ဖူးခဲ့တဲ့ အတိတ်တွေနဲ့ မဖြစ်လာသေးတဲ့ အကြောင်းအရာတွေကိုပဲ စိတ်ထဲက တွေးနေမိပြီး ဒီအတွေးထဲကနေ လည်း ဘယ်လိုမှ ရုန်းမထွက်နိုင်တော့တာ၊ တခြားအရာတွေကို မစဉ်းစားမိတော့တာ၊ အ လုပ်ပျက်၊ အအိပ်ပျက်၊ အစားပျက်နဲ့ တဖြည်းဖြည်း စိတ်ရော ကိုယ်ပါ ကျန်းမာရေးအခြေ အနေ ဆိုးရွားလာနိုင်ပါတယ်။ ဘယ်လိုအခြေအနေကြောင့် စိတ်ချောင်ပိတ်မိတဲ့ အကျင့် ဖြစ်လာရတာလဲ။
ရုပ်ပို်င်းဆိုင်ရာ၊ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာမှာ ပြင်းပြင်းထန်ထန် ထိခိုက်တုန်လှုပ်မှုကြီး ဖြစ်ခဲ့ဖူူးတာ စိတ်ဖိစီးမှုကို ဖြစ်စေတဲ့ အရာတွေ၊ လူတွေနဲ့ နေ့စဉ် ရင်ဆိုင်ဆက်ဆံနေရတာ ကြာကြာတွေး ရင် ကိုယ့်မှာ ဖြစ်နေတဲ့ ပြဿနာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အဖြေတစ်ခုခုရှာနိုင်မယ်လို ယုံကြည်ထား တာ အရာရာကို ပြီးပြည့်စုံဖို့၊ စင်းလုံးချော မှန်စေချင်တဲ့ ပင်ကိုယ်စရိုက်ရှိတာ စိတ်အနည်း ငယ် မူမမှန်ခြင်း၊ ပုံမှန်မဟုတ်ဘဲ အတွေးအခေါ်တွေ အစွန်းရောက်လွန်းနေခြင်း တခြား သူတွေရဲ့ ဘဝဇာတ်ကြောင်းကို အလွန်စိတ်ဝင်စားခြင်း၊ တခြားသူအစား ပူပန်ပေးတတ်ခြင်း
ဒီလို အမူအကျင့်တွေ ရှိတဲ့သူတွေမှာ လိုတာထက်ပိုပြီး တွေးတာ၊ အတွေးထဲမှာ ချောင်ပိတ်မိ တဲ့ အကျင့်တွေ ဖြစ်လာမယ်။ တဖြည်းဖြည်း မကုသဘဲ ထားထားမယ်ဆိုရင် ကိုယ့်ရဲ့အ လုပ်ခွင်မှာရော လူမှုရေး၊ မိသားစုမှာပါ အဆင်မပြေမှုတွေ ကြုံလာမယ်။ နောက်ဆက် တွဲအနေနဲ့ စိတ်ကျရောဂါအပြင် စိတ်ကျန်းမာရေးမှာ ပြဿနာတွေ ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။
အတွေးလွန်တတ်တဲ့ သူတွေမှာ ဘယ်လိုပြဿနာတွေကို တွေ့နိုင်လဲ။
တွေးနေတဲ့အချိန်မှာ ပိုပြီးဝမ်းနည်းပူဆွေးလာတာ၊ ဒေါသထွက်တာ၊ စိတ်ဓာတ်ကျလာတာ အရာရာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး မကောင်းမြင်လာတာ၊ အပြစ်မြင်တဲ့စိတ်တွေ ပိုများလာတာ
ပြဿနာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အဖြေရှာမရဘဲ အတွေးထဲမှာပဲ အချိန်ကုန်ဆုံးသွားတာ အတွေးထဲ စိတ်ရောက်နေပြီး လက်တွေ့လုပ်ဆောင်ဖို့ စိတ်အားထက်သန်မှု မရှိတော့တာ ကိုယ့်ရှေ့မှာ ဖြစ်ပျက်နေတဲ့ ဘယ်အရာကိုမှ ကောင်းကောင်းအာရုံမစိုက်နိုင်တော့တာ အတွေးလွန် မှုကြောင့် စိတ်ဖိစီးမှုတွေ ပိုခံစားလာရတာ၊ ပြဿနာတွေ ပိုဖြစ်လာတာ အစရှိတာတွေကို တွေ့နိုင်ပါတယ်။
ဒါကြောင့် ဒီလိုအမူအကျင့်မျိုး ကိုယ့်မှာ ရှိတယ်ဆိုတာ သိထားရင် နားလည်တတ်ကျွမ်းတဲ့ စိတ်ရောဂါ ကုထုံးပညာရှင်၊ စိတ်ဆရာဝန်တွေနဲ့ တိုင်ပင်ပြီး ကုသမှုခံယူတာ အကောင်း ဆုံးပါပဲ။ စောစီးစွာ ကုသမှုခံယူတာဟာ ရောဂါကို မွေးတာထက် အကျိုးကျေးဇူးများစွာ ရှိစေနိုင်ပါတယ်။
အကယ်လို့ ကိုယ်က ဆရာဝန်နဲ့ သွားပြရမှာ ရှက်တယ်၊ ဒါမှမဟုတ် အချိန်မပေးနိုင်ဘူး ဆိုရင်တော့ အောက်မှာ ပြထားတဲ့ နည်းလမ်းတွေကို ကိုယ်တိုင် လိုက်လုပ်ကြည့်ပြီး ကိုယ့်ကို အတွေးလွန်နေစေတဲ့ အမူအကျင့်ကို ဖျောက်ပေးလို့ ရပါတယ်။
၁။ ကြံဖန်အလုပ်ရှာလုပ်ပါ။
ကိုယ့်ကိုယ်ကို အတွေးလွန်နေပြီ၊ စပြီး အတွေးကမ္ဘာထဲ ရောက်နေပြန်ပြီလို့ သိလိုက်တာနဲ့ အနားမနေပါနဲ့။ ရတဲ့ အလုပ် ကြံဖန်လုပ်ပါ။ ကိုယ့်အနားက လူတွေကို သေချာကြည့်ရင်း လုပ်ဖို့ လိုအပ်တဲ့အရာတစ်ခုကို ဆုံးဖြတ်ချက်ချပြီး ချက်ချင်း ကောက်လုပ်လိုက်ပါ။
လူက ဘာမှမလုပ်ဘဲ နေနေတဲ့အခါ ဦးနှောက်က ကြံဖန်တွေးနိုင်တာကြောင့် ကိုယ့်စိတ်ကို အနားမပေးပါနဲ့။ ဘာလုပ်ရမှန်း မသိရင်လည်း ကိုယ့်အိမ်၊ ကိုယ့်အခန်းကို သန့်ရှင်းရေး လုပ်လိုက်တာဖြစ်စေ၊ ဟင်းထချက်တာဖြစ်စေ လုပ်လို့ ရသလို အဆင်ပြေတဲ့ ရုပ်ရှင်ကြည့် တာဖြစ်ဖြစ်၊ စာအုပ်ဖတ်တာဖြစ်စေ၊ အိမ်နား စိတ်ပြေလက်ပျောက် လမ်းလျှောက်ထွက် တာမျိုး လုပ်ပေးလို့ ရပါတယ်။
၂။ ထိုင်တွေးနေမယ့်အစား လက်တွေ့လုပ်ပါ။
ပြဿနာတစ်ခု ရှိလာရင် ထိုင်ပြီးတွေးနေလို့ အချိန်ကုန်တာပဲ အဖတ်တင်ကျန်ခဲ့မှာပါ။ ဒါကြောင့် ဘယ်လိုဖြေရှင်းရမလဲ၊ ငါ ဒီလိုလုပ်လိုက်ရင် ဘာများဖြစ်သွားမလဲဆိုပြီး ထိုင်တွေးနေမယ့်အစား ဘာပဲဖြစ်နေဖြစ်နေ ပြဿနာကို ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်ပြီး ဖြေရှင်းဖို့ ကြိုးစားကြည့်ပါ။
ပြဿနာကို ဖြေရှင်းနိုင်မယ့် နည်းလမ်းတွေကို လိုအပ်ရင် စာရွက်ထဲမှာ ချရေးပြီး အဲ့အတိုင်း လုပ်ကြည့်ပါ။ ခေါင်းထဲမှာ မဖြစ်နိုင်ဘူးလို့ ဝင်လာတဲ့ မကောင်းတဲ့အတွေးတွေကို ဖယ်ထုတ်ထားပါ။ ငါ ဘာလုပ်လုပ် ဖြစ်နိုင်တယ်ဆိုတဲ့ စိတ်ကို မွေးပါ။
၃။ ကိုယ့်ရဲ့ အတွေးကို ပြန်ဆန်းစစ်ပါ။
ဘယ်သူမဆို အမှားတွေ လုပ်ဖူးမှာပါပဲ။ ဒီလိုမျိုး အတိတ်မှာ ဖြစ်ခဲ့တဲ့ အမှားတွေ၊ ကိုယ့် စိတ်ထဲမှာ ကျန်နေခဲ့တဲ့ အပြစ်တင်စိတ်တွေ၊ ယူကြုံးမရဖြစ်နေတဲ့ ခံစားချက်တွေကို မကြာ ခဏ တွေးရင်း အတွေးတွေ လွန်နေပြီလားဆိုတာ သေချာဆန်းစစ်ကြည့်ဖို့ လိုပါတယ်။ မကောင်းတဲ့ အတွေးတွေကို ဦးနှောက်က စွဲမြဲပြီး တွေးနေတဲ့အခါမှာ ကိုယ့်ရဲ့ စိတ်ကျန်း မာရေးအခြေအနေဟာ ပိုပြီးဆိုးလာဖို့ပဲ ရှိပါတယ်။
ဒီလိုအတွေးတွေဟာ ကိုယ့်အတွက် မကောင်းဘူးဆိုတာ သေချာသိလာပြီဆိုရင် ဒီအတွေးတွေကို ဖြည်းဖြည်းချင်း ဖယ်ထုတ်ပစ်ဖို့ ကြိုးစားပါ။ ကိုယ့်အတိတ်က မှားခဲ့တဲ့ အရာတွေအတွက် ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ခွင့်လွှတ်လိုက်ပါ။
၄။ ဘဝရဲ့ ရည်မှန်းချက်တွေအကြောင်း သေချာပြန်ဆန်းစစ်ကြည့်ပါ။
လူတိုင်းကတော့ ကိုယ် နောင်တစ်ချိန်မှာ ဘာဖြစ်ချင်တာလဲ၊ အိမ်ပိုင်ချင်တာလား၊ စီး ပွားရေးတစ်ခုခု လုပ်ချင်တာလား၊ သင်တန်းပဲ တက်ချင်တာလား၊ ကိုယ်ဝါသနာပါတာ လုပ်ချင်တာလား အစရှိသဖြင့် ရည်မှန်းချက်ကိုယ်စီ ရှိတတ်ကြစမြဲပါပဲ။
ပြဿနာဖြစ်စေတဲ့အရာကတော့ ကိုယ့်ရဲ့ လက်ရှိအခြေအနေနဲ့ အရမ်းကွာဟလွန်းတဲ့ စိတ်ကူးယဉ်အိပ်မက်တွေ၊ ဖြစ်နိုင်ဖို့ အလွန်ခဲယဉ်းတဲ့ ဘဝရည်မှန်းချက်တွေ ထားထား တဲ့အခါ ကိုယ့်အတွက်လည်း လောဘတွေ၊ မောဟတွေနဲ့ ပူလောင်ရသလို စိတ်လည်း တော်တော်လေး ပင်ပန်းနွမ်းနယ်စေနိုင်ပါတယ်။
ဒါကြောင့် ဘဝနဲ့ အရမ်းကွာလွန်းတဲ့ စိတ်ကူးယဉ်အိပ်မက်တွေအစား ကိုယ်အတိတ်မှာ ဘယ်လိုအကျိုးရှိစေမယ့် အရာတွေ လုပ်ခဲ့ပြီးပြီလဲဆိုတာ သေချာပြန်လေ့လာကြည့်ပါ။ ကိုယ့်လက်ရှိအတိုင်းအတာနဲ့ အနီးစပ်ဆုံး ဖြစ်စေနိုင်တဲ့ အိပ်မက်တစ်ခုခု ထားကြည့်ပြီး အကောင်အထည်ဖော်ပါ။
၅။ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် တန်ဖိုးထားတတ်အောင် ကြိုးစားပါ။
မိမိကိုယ်ကိုယ် အကောင်းမြင်ခြင်း၊ တန်ဖိုးထားတတ်ခြင်းဟာ စိတ်ကျန်းမာရေးအတွက် အလွန်အရေးပါတဲ့ အရာတစ်ခုပါ။ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် မှန်ထဲ ကြည့်လိုက်တဲ့အခါ ရုပ်ဆိုး လိုက်တာ၊ ဝလိုက်တာ၊ ပိန်လိုက်တာဆိုပြီး မကောင်းမြင်နေမယ်။
တခြားသူတွေနဲ့ ယှဉ်လိုက်ရင် ကိုယ့်ဘဝမှာ ဘာမှလည်း မပိုင်ဆိုင်ရဘူး၊ မအောင်မြင်နေဘူး အစရှိသဖြင့် ကိုယ့်ရဲ့ စိတ်ကို အဆိပ်အတောက်ဖြစ်စေတဲ့ အတွေးတွေကို ဖျောက်ဖျက်ထားပါ။ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် အကောင်းမြင်စိတ်ကို မွေးမြူကြည့်ပါ။
၆။ တရားထိုင်ကြည့်ပါ။
ဘာသာရေးနဲ့ မသက်ဆိုင်ဘဲ ကျန်းမာရေးရှုထောင့်အရ ကြည့်မယ်ဆိုရင်လည်း တရား ထိုင်ခြင်းဟာ စိတ်ကို တည်ငြိမ်စေတယ်။ အေးချမ်းစေတယ်။ မကောင်းတဲ့အတွေးတွေ မတွေးမိစေဖို့ ကူညီပေးတယ်။ ကိုယ့်ပတ်ဝန်းကျင်မှာ ဖြစ်နေတဲ့အရာတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ခွင့်လွှတ်စိတ်၊ အကောင်းမြင်စိတ်တွေကို ဖြစ်စေတယ်။
စိတ်ထဲမှာ ကျန်ရစ်နေတဲ့ အဆိပ်အတောက်ဖြစ်စေတဲ့ အတွေးတွေကို ဖယ်ရှားပေးနိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် အတွေးလွန်နေပြီ၊ စိတ်အကျဉ်းကျသလို ဖြစ်နေပြီလို့ ခံစားရပြီဆိုရင် ဘာမှဆက်မတွေးဘဲ တရားထိုင်ကြည့်ပါ။
ခါးကို မတ်မတ်ထားပြီး အသက်ကို ပုံမှန်ရှူရှိုက်ပါ။ ကိုယ် အသက်ရှူသွင်း၊ ရှူထုတ်လိုက်တဲ့ လေကလွဲပြီး ကျန်တဲ့ဘယ်လိုအရာကိုမှ အာရုံမထားပါနဲ့။
၇။ တစ်ယောက်ယောက်ကို ကိုယ့်ရဲ့ အတွေးတွေကို ပြောပြပေးပါ။
တစ်ယောက်ထဲ စိတ်ထဲမှာ တွေးပြီး ပူလောင်နေတာထက် တစ်ယောက်ယောက်ကို ကိုယ့်ရင်ထဲမှာ ဖြစ်နေတဲ့ အပူတွေကို မျှဝေပေးလိုက်တာ ကိုယ့်စိတ်ကိုလည်း အနည်း ငယ်ပေါ့ပါးသွားစေသလို အတွေးလွန်ပြီး အသိစိတ်လွတ်သွားတာမျိုးလည်း မဖြစ်တော့ပါဘူး။ အနည်းဆုံးတော့ ကိုယ့်မှာ ရှိနေတဲ့ ပြဿနာကို ဝိုင်းကူပြီး ဖြေရှင်းပေးဖို့ အဖော်တစ်ယောက်ရသွားတာပေါ့။
မိမိရဲ့ စိတ်နဲ့ အမူအကျင့်ကို ကိုယ်တိုင် ပြင်ဆင်နိုင်မှ ကိုယ့်ရဲ့ မလိုလားအပ်တဲ့ စိတ်ကျန်းမာရေးပြဿနာတွေ မဖြစ်ရတော့ဘူးပေါ့။ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ဖျောက်လို့ မရဘူး၊ အကူအညီလိုအပ်တယ်လို့ ဆုံးဖြတ်ချက်ချထားရင်တော့ နားလည်တတ်ကျွမ်းတဲ့ စိတ်ရောဂါကုထုံးပညာရှင်တွေနဲ့ တိုင်ပင်ပြီး စိတ်ကုထုံး လုပ်ကြည့်တာ အကောင်းဆုံးပါပဲ။
Credit:hellosayarwon
ကျန်းမာရေး
ဤစာဖတ်သူများအားလုံးကျန်းမာချမ်းသာကြပါစေလို့ရွှေချစ်သူမှဆုတောင်းမေတ္တာပို့သပေးပါတယ်။ မျှဝေပေးခြင်းဟာလည်းမေတ္တာတစ်မျိုးပဲမို့ မျှဝေပေးပါနော်...
